ΑΥΤΟΒΕΛΤΙΩΣΗ: Το αντίδοτο στον άκαμπτο νου είναι η ενσυναίσθηση και η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης

O Anthony Robbins, γράφει μια μια όμορφη ανάλυση για τα τρία είδη πεποιθήσεων, στο βιβλίο του “Ξυπνήστε τον Γίγαντα Μέσα σας”:

Οι πεποιθήσεις μας χαρακτηρίζονται από διαφορετικά επίπεδα συναισθηματικής βεβαιότητας και έντασης, και είναι σημαντικό να γνωρίζουμε επακριβώς την πραγματική τους ένταση.

Μάλιστα, έχω ταξινομήσει τις πεποιθήσεις σε τρεις κατηγορίες: απόψεις, πεποιθήσεις και πιστεύω. Μια άποψη είναι κάτι για το οποίο νιώθουμε σχετικά σίγουροι, αλλά η σιγουριά αυτή είνα προσωρινή, γιατί μπορεί να αλλάξει εύκολα.

Το γνωσιακό τραπέζι μας στηρίζεται σε ασταθή και ανεπιβεβαίωτα πόδια-αναφορές που μπορεί να βασίζονται απλά στις εντυπώσεις μας. Η άποψη αλλάζει γρήγορα και συνήθως βασίζεται μόνο σε μερικές αναφορές στις οποίες εστιάζει κανείς τη συγκεκριμένη στιγμή.

Από την άλλη, διαμορφώνουμε μια πεποίθηση όταν αρχίζουμε να αποκτούμε ένα πολύ ευρύτερο πλήθος αναφορών ως πόδια στήριξης, ιδιαίτερα αναφορές που συνδέονται με έντονα συναισθήματα. Οι αναφορές αυτές μας δίνουν μια αίσθηση απόλυτης βεβαιότητας για κάτι. Και πάλι, όπως έχω ήδη πει πολλές φορές, οι αναφορές αυτές μπορεί να έχουν ποικίλες μορφές: από προσωπικές εμπειρίες μέχρι πληροφορίες που έχουμε αντλήσει από άλλες πηγές ή ακόμη και πράγματα που έχουμε φανταστεί και οραματιστεί.

Συνήθως, οι άνθρωποι είναι τόσο βέβαιοι για τις πεποιθήσεις τους, που συχνά δεν δέχονται να ακούσουν κάποια άλλη αντίληψη.

Αν, όμως, έχετε καλή επικοινωνία μαζί τους, μπορείτε να τους βοηθήσετε να γίνουν πιο δεκτικοί και να αμφισβητήσουν τις αναφορές που ήδη έχουν, ώστε να αρχίσουν να δέχονται νέες αντιλήψεις.

Αυτή η διαδικασία προκαλεί αρκετές αμφιβολίες, ώστε να αποσταθεροποιήσει τις παλιές αναφορές και να δημιουργήσει χώρο για νέες πεποιθήσεις.

Τα πιστεύω, από την άλλη, υπερισχύουν των πεποιθήσεων, κυρίως λόγω της συναιασθηματικής έντασης που συνοδεύει μια ιδέα.

Όταν κάποιος πιστεύει κάτι, όχι απλά αισθάνεται σίγουρος, αλλά θυμώνει αν το πιστεύω του αμφισβητηθεί. Όσοι πιστεύουν με θέρμη κάτι, δεν είναι πρόθυμοι να αμφισβητήσουν τις εμπειρικές αναφορές τους ούτε για μια στιγμή. Αντιστέκονται σθεναρά στις νέες αντιλήψεις, φτάνοντας συχνά σε σημείο εμμονής. Για παράδειγμα, οι ανά τους αιώνες ζηλωτές πίστευαν ότι η δική τους αντίληψη του Θεού ήταν η μόνη σωστή και έφταναν στο σημείο ακόμη και να σκοτώσουν για να υπερασπιστούν τα πιστεύω τους. Αυτή τη δογματική βεβαιότητα των πιστών εκμεταλλεύτηκαν υποτιθέμενοι σωτήρες που έκρυβαν τις αιμοδιψείς προθέσεις τους κάτω από ιερό μανδύα.

Σίγουρα όλοι μπορούμε να δούμε μέσα μας όλες τις κατηγορίες αυτών των πεποιθήσεων. Το ζήτημα είναι, όμως, σε τι βαθμό τις έχουμε. Τελικά, πολλά από αυτά που ο Anthonny Robbins αποκαλεί “πιστεύω”,  όχι μόνο δεν μας διευκολύνουν τη ζωή αλλά απεναντίας μας κάνουν άκαμπτους και πολλές φορές μας περιορίζουν να αντιληφθούμε μια μεγαλύτερη εικόνα. Το αντίδοτο στον άκαμπτο νου είναι η ενσυναίσθηση και η ανάπτυξη της συναισθηματικής νοημοσύνης. Και οι δύο ικανότητες αυτές οι οποίες συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους θεωρούνται πλέον ως απολύτως απαραίτητες ικανότητες για την στελέχωση ηγετικών θέσεων στις μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου. Ας αναλογιστούμε λοιπόν πόσες τέτοιες πεποιθήσεις περιορίζουν τη ζωή και τις σχέσεις μας και ας προσπαθήσουμε να τις μαλακώσουμε, να τις λειάνουμε ώστε να γίνουμε πιο ευέλικτοι και πιο προσαρμοστικοί στο περιβάλλον και σε έναν ολοένα ταχέως εξελισσόμενο κόσμο. Εξάλλου, το πραγματικό μυστικό της μακροβιότητας των ειδών έγκειται στην προσαρμοστικότητά τους και όχι στη δύναμή τους.