ΒΟΤΑΝΑ: Αρνικα (Arnica Montana)

Οικογένεια: Αsteraceae Γένος: Arnica

Η Αρνικα είναι φυτό ποώδες που ζει πολλά χρόνια και ανήκει στην οικογένεια των Σύνθετων (Αsteraceae). Ευδοκιμεί σε όλη την Ευρώπη και στη βόρειο Ελλάδα σε βουνά και χερσότοπους, αλλά και ως καλλιεργούμενο ιδίως στη Βόρεια Αμερική. Το φυτό χαρακτηρίζεται από ισχυρό και ευχάριστο άρωμα, ενώ για θεραπευτικούς λόγους γίνεται χρήση μόνο των ανθών του.

Το όνομα της προέρχεται από την ελληνική λέξη "αρνάκις", που σημαίνει δέρμα αρνιού και αποδίδεται στα σέπαλά της, τα οποία καλύπτονται από μαλακές τριχώδεις ίνες που περιβάλλουν τον ανθό.Στην Αρχαία Ελλάδα έχουμε αναφορές από τον Διοσκουρίδη και τον Πλίνιο, ενώ για τους Ευρωπαίους και τους ιθαγενείς της Αμερικής αποτελούσε για αιώνες θεραπεία για τους πόνους των μυών, τους μώλωπες, τις εξαρθρώσεις, τις φλεγμονές και γενικά τους τραυματισμούς. Τα πρώτα επίσημα στοιχεία για τις θεραπευτικές ιδιότητες του βοτάνου βρίσκονται στις αρχές του 16ου αιώνα. Επίσης, στην παραδοσιακή ιατρική των ευρωπαϊκών λαών η άρνικα χρησιμοποιήθηκε αποτελεσματικά σε περιπτώσεις τραυματισμών των μαλακών ιστών και των οστών. 

Η χημική σύσταση του φυτού περιέχει αιθέριο έλαιο, τανίνες, ρητίνη, ινουλίνη, χολίνη, πολυσακχαρίτες, κουμαρίνες, πτητικά έλαια, καφεϊκό οξύ, καροτενοειδή, φυτοστερόλες, φλαβονοειδή που έχουν ανοσοδιεγερτική δράση κ.α.

Όσο αφορά την ινουλίνη, πρόκειται για μία ένωση ζάχαρης και αμύλου, που αποθηκεύουν τα φυτά ως πηγή ενέργειας, η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως ένα φυσικό γλυκαντικό για διαβητικούς.

H Αρνικα, χρησιμοποιείται σήμερα εξωτερικά για την περιποίηση του μυοσκελετικού συστήματος. Έχει αντισηπτικές, αντιρρευματικές και αντιαρθριτικές ιδιότητες, καθώς και έντονη αναλγητική και αντιφλεγμονώδη δράση. Θεωρείται πως είναι κατάλληλη για την ανακούφιση των μυϊκών πόνων, καθώς και σε περιπτώσεις οστεοαρθρίτιδας και ρευματισμών. Εφαρμόζεται μετά από τραυματισμούς για να ξεπεραστεί το σοκ, για την γρήγορη αποκατάσταση οιδημάτων και μωλώπων, όπως και για την πρόληψη φλεγμονών. Οι ειδικοί στην ομοιοπαθητική τη συστήνουν μετά από τοκετό, από ατυχήματα, μετά από χειρουργικές επεμβάσεις συμπεριλαμβανομένων των οδοντιατρικών κ.α. Στα ομοιοπαθητικά φάρμακα η άρνικα χρησιμοποιείται σε πολύ υψηλή αραίωση, διότι είναι τοξική. Δεν χρησιμοποιείται ποτέ σε πληγές και ποτέ εσωτερικά, λόγω της δηλητηριώδους ιδιότητάς της. 

Λόγω της μεγάλης ζήτησης του φυτού στην βοτανολογία και την ομοιοπαθητική, η WWF με άλλους οργανισμούς έχουν επιστήσει την προσοχή για την διατήρηση του είδους, με αποτέλεσμα πολλές χώρες να έχουν προχωρήσει στην θέσπιση απαγορευτικών νόμων σχετικά με τη συλλογή της άγριας άρνικα. 

Οι πληροφορίες που δίνονται είναι καθαρά ενδεικτικές και δεν συνίσταται να λαμβάνετε βότανα αλόγιστα χωρίς τη συμβουλή ειδικού.