ΒΟΤΑΝΑ: Αρκτιο (Arctium Lappa)

Οικογένεια: Asteraceae Γένος: Arctium

Το Αρκτιο (Burdock) ή Κολλιτσίδα ή Πλατομαντήλα ή Λάππα είναι ένα διετές φυτό με μεγάλα φύλλα, που ανήκει στην οικογένεια των Σύνθετων (Asteraceae). Είναι εγγενές στις εύκρατες περιοχές της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής, της Κίνας και της Ιαπωνίας. Χρήσιμα μέρη του φυτού στην βοτανοθεραπεία είναι η ρίζα, τα φύλλα και οι σπόροι. 

Το όνομα του προέρχεται από την ελληνική λέξη άρκτος (αρκούδα) και από την αρχαιότητα το θεωρούσαν γενικό τονωτικό για τον ανθρώπινο οργανισμό. Ο Διοσκουρίδης αναφέρει την κολλιτσίδα και τις ιδιότητες της ενάντια στον καρκίνο του συκωτιού και των πνευμόνων. Επίσης, πρόκειται για βρώσιμο λαχανικό, το οποίο χρησιμοποιείται από τον Μεσαίωνα και καλλιεργείται μέχρι σήμερα σε κήπους. Η γεύση του μοιάζει με εκείνη της αγκινάρας, με την οποία σχετίζεται, ενώ η ρίζα του έχει γλυκιά, ήπια και πικάντικη γεύση και συνοδεύει χοιρινό, σούπες ή γιαπωνέζικο ρύζι στην διεθνή κουζίνα.

Το βότανο περιέχει φλαβονοειδή γλυκοσίδια, πικρά γλυκοσίδια, αλκαλοειδή και ινουλίνη. Είναι πλούσιο σε μεταλλικά άλατα, όπως σίδηρο, μαγνήσιο, ψευδάργυρο, χαλκό, τιτάνιο κ.α. Η ρίζα του περιέχει πολλές διαιτητικές ίνες (GDF, 6 g ανά 100 g), ασβέστιο, κάλιο, αμινοξέα, πολυφαινόλες, τανίνες και σίδηρο. Τα φύλλα περιέχουν αρκτιόλη, φουκινόνη, ταραξαστερόλη και βιταμίνη C .

Οι ρίζες του φυτού χρησιμοποιούνται στη δυτική λαϊκή ιατρική ως διουρητικό, εφιδρωτικό, και ως μέσο καθαρισμού του αίματος. Τα φύλλα του χρησιμοποιούνται σήμερα εξωτερικά ως κατάπλασμα κυρίως για την αντιμετώπιση δερματικών παθήσεων όπως είναι η ψωρίαση, η ακμή και το έκζεμα. Η ισχυρή αντιμικροβιακή τους δράση, καθώς και οι αντιοξειδωτικές τους ιδιότητες, βοηθούν αποτελεσματικά ακόμη και σε σοβαρές περιπτώσεις δερματοπάθειας. Τα έλαια που περιέχει, τονώνουν και προστατεύουν γενικότερα το δέρμα, προσφέροντας του βαθιά ενυδάτωση.

Επίσης, εσωτερικά με τη μορφή αφεψήματος, θεωρείται ότι τονώνουν το πεπτικό σύστημα διεγείροντας την έκκριση της χολής, βοηθώντας την πέψη και διεγείροντας την όρεξη. Επιπλέον, μέσα από έρευνες έχει αποδειχθεί, πως οι σπόροι του φυτού έχουν αντικαρκινική δράση. Χρησιμοποιούνται σήμερα, στην παραδοσιακή κινεζική ιατρική για δερματικές παθήσεις, κρυολόγημα και γρίπη. 

Γενικότερα πιστεύεται πως το άρκτιο επιφέρει μία κατάσταση αρμονίας και υγείας στον οργανισμό, τονώνοντάς τον συνολικά.

Οι πληροφορίες που δίνονται είναι καθαρά ενδεικτικές και δεν συνίσταται να λαμβάνετε βότανα αλόγιστα χωρίς τη συμβουλή ειδικού.