ΒΟΤΑΝΑ: Φλόμος (Verbascum Thapsus) Οικογένεια: Scrophulariaceae, Γένος: Verbascum

img

Ο Φλόμος είναι διετές φυτό που ανήκει στην οικογένεια των Σκροφουλαριειδών (Scrophulariaceae) και φτάνει σε ύψος περίπου στο 1,5 μέτρα. Στη χώρα μας το συναντούμε με τις ονομασίες Βερμπάσκο, Καλάνθρωπος κ.α. Είναι εγγενές στην Ευρώπη και την Ασία, με την μεγαλύτερη ποικιλότητα των ειδών στην περιοχή της Μεσογείου, ενώ πολλαπλασιάζεται μόνο του σε όλη την Ελλάδα.

Ο Φλόμος ήταν βότανο γνωστό από την αρχαιότητα, αποκαλούμενο Βερμπάσκο το Μέλαν από τον Διοσκουρίδη. Οι αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούσαν τη ρίζα του φυτού ως επουλωτική σε περιπτώσεις αναπνευστικών προβλημάτων, διάρροιας και φλεγμονών των ματιών. Στη λαϊκή ιατρική το χρησιμοποιούσαν κυρίως για διαταραχές του αναπνευστικού. Επίσης μούσκευαν άνθη του φυτού σε ελαιόλαδο για μέρες και χρησιμοποιούσαν το λάδι κατά της ωτίτιδας υπό μορφή σταγόνων. Παράλληλα το χρησιμοποιούσαν ως χρωστική στη βαφή υφασμάτων, ενώ τα φύλλα του τα κάπνιζαν. Οι ιθαγενείς της Αμερικής χρησιμοποιούσαν τους σπόρους του φυτού στο ψάρεμα, γιατί πίστευαν πως δρα ως παραλυτικό δηλητήριο των ψαριών.
Περιέχει γλίσχρασμα, κόμμι, σαπωνίνες, κιτρινόχρωμο πτητικό έλαιο, οξύ όμοιο με το ελαϊκό, φωσφορικό ασβέστιο, κάλιο, σάκχαρο, χλωροφύλλη, κίτρινη χρωστική, μεταλλικά στοιχεία, φλαβονοειδή, γλυκοσίδια κ.α.

Σήμερα για τις θεραπευτικές τους ιδιότητες χρησιμοποιούνται κυρίως τα ξηρά άνθη και τα φύλλα του φυτού και λιγότερο η ρίζα του. Ο Φλόμος έχει μαλακτικές, διουρητικές, αντιβηχικές και καταπραϋντικές ιδιότητες. Τα άνθη του είναι ευεργετικά για το αναπνευστικό σύστημα, ενώ τονώνουν τις βλεννογόνους μεμβράνες, μειώνοντας τις φλεγμονές και διευκολύνοντας την απόχρεμψη. Έτσι, βοηθά πολύ σε περιπτώσεις βρογχίτιδας, όταν υπάρχει έντονος βήχας με ερεθισμό του λαιμού. Επίσης, δρα θετικά σε παθήσεις του ουροποιητικού συστήματος και του εντερικού σωλήνα.

Τα άνθη του Φλόμου μουσκεύονται σε ελαιόλαδο και αφού μείνουν για μια εβδομάδα στον ήλιο σουρώνονται και το έλαιο χρησιμοποιείται σε λοιμώξεις των αυτιών, των αδένων και των αιμορροΐδων. Ακόμη, οι πλύσεις εξωτερικά με το αφέψημα των φύλλων βοηθούν  σε δερματικές φαγούρες,  ενώ τονώνουν και καθαρίζουν τα μάτια κατευνάζοντας τις φλεγμονές των βλεφάρων. Εξωτερικά χρησιμοποιείται ακόμη σε εξανθήματα, καλόγηρους, εγκαύματα, λειχήνες προσώπου κ.α.Στην ομοιοπαθητική το χρησιμοποιούν για τους ίδιους λόγους, καθώς επίσης και σε παιδιά που συνεχίζουν να έχουν νυκτερινή ενούρηση μεγαλώνοντας. 

Οι πληροφορίες που δίνονται είναι καθαρά ενδεικτικές και δεν συνίσταται να λαμβάνετε βότανα αλόγιστα χωρίς τη συμβουλή ειδικού.