ΒΟΤΑΝΑ: Ύσσωπος (Hyssopus Officinalis) Οικογένεια: Lamiaceae, Γένος: Hyssopus
Πρόκειται για πολυετή θάμνο, που ανήκει στη βοτανική οικογένεια των Χειλανθών (Lamiaceae) και φτάνει σε ύψος μέχρι 70 εκατοστά. Ο Ύσσωπος έχει πολύ όμορφα μπλε-μωβ άνθη, που αναδύουν πολύ ευχάριστα και ιδιαίτερα αρώματα και για το λόγο αυτό, εκτός από φαρμακευτική έχει και καλλωπιστική χρήση. Είναι ιθαγενής στη χώρα μας και σε ολόκληρη την ανατολική Μεσόγειο, ενώ σήμερα καλλιεργείται σε αρκετές ευρωπαϊκές χώρες.
Ο Ύσσωπος είναι βότανο γνωστό από την αρχαιότητα. Ο Ιπποκράτης το χρησιμοποιούσε για την θεραπεία της πλευρίτιδας και ο Διοσκουρίδης για τη δύσπνοια και το άσθμα. Καλλιεργείτο από τα παλιά χρόνια στην Αίγυπτο, στην Παλαιστίνη και στη Νότια Ευρώπη. Στον Ύσσωπο αποδίδονταν εξαγνιστικές ιδιότητες και για το λόγο αυτό τον χρησιμοποιούσαν σε τελετουργίες με σκοπό την κάθαρση. Στον Ψαλμό του Δαυίδ αναφέρεται «Ραντιείς με υσσώπω και καθαρισθήσομαι πλυνείς με και υπέρ χιόνα λευκανθήσομαι». Σε αγιογραφίες ο Ύσσωπος αντιπροσωπεύει την ταπεινότητα. Το όνομά του προέρχεται από το εβραϊκό Εsob και αναφέρεται συχνά στη Βίβλο. Κατά τον 17ο αιώνα, χρησιμοποιούσαν πολύ τον Ύσσωπο για την αναζωογόνηση της ατμόσφαιρας.
Περιέχει κετόνες, έως 2% πτητικό έλαιο, φλαβονοειδή, ένα γλυκοζίδιο (υσωπίνη), διοσμίνη, ολεονολικό οξύ και τανίνη έως 8%. Οι κετόνες, οι οποίες θεωρούνται το κύριο συστατικό στη σύνθεση του Ύσσωπου, έχουν την ιδιότητα να προάγουν τον σχηματισμό των ιστών και να υγροποιούν τις βλεννώδεις εκκρίσεις.
Ο Ύσσωπος έχει ένα ενδιαφέρον φάσμα εφαρμογών, οι περισσότερες από τις οποίες οφείλονται στη δράση της πικρής ουσίας που περιέχει. Δρα ως αντισπασμωδικό, αποχρεμπτικό, εφιδρωτικό και ηρεμιστικό. Τον χρησιμοποιούμε για το βήχα, τη βρογχίτιδα και τη χρόνια καταρροή. Οι εφιδρωτικές ιδιότητες που έχει τον κάνουν ωφέλιμο για το κοινό κρυολόγημα. Ακόμα, το φυτό δρα θετικά κατά των νευραλγιών, του νευρικού βήχα και του κοκίτη. Μπορεί επίσης να χρησιμεύσει ως νευροτονωτικό σε καταστάσεις ανησυχίας, υστερίας και ελαφριάς επιληψίας.
Διαθέτει αντιβακτηριδιακές, αντιπυρετικές και σπασμολυτικές ιδιότητες, είναι θερμαντικός και τονωτικός, ενώ επιδρά ευνοϊκά σε πολλά προβλήματα των πνευμόνων και του ανώτερου αναπνευστικού. Επειδή δεν εμφανίζει τοξικότητα και παρενέργειες, μπορεί να χρησιμοποιείται άφοβα σε παιδιά (όχι βρέφη) που πάσχουν από κρυολόγημα το οποίο εκδηλώνεται με βήχα και καταρροή. Αντιθέτως, μεγάλη προσοχή και σύνεση απαιτείται στη χρήση του αιθέριου ελαίου που αποστάζεται από τον Ύσσωπο, γιατί παρά τις ευεργετικές του ιδιότητες, σε παιδιά ή ευαίσθητους οργανισμούς ακόμα και λίγες σταγόνες του μπορεί να προκαλέσουν επιληπτική κρίση. Ο Ύσσωπος χρησιμοποιείται επίσης, σε οφθαλμικές σταγόνες και στοματικά διαλύματα, καθώς και σε πολλά φάρμακα, τρόφιμα και αρώματα.
Ατομα που πάσχουν από διαβήτη θα πρέπει να αποφεύγουν τη χρήση του.
Οι πληροφορίες που δίνονται είναι καθαρά ενδεικτικές και δεν συνίσταται να λαμβάνετε βότανα αλόγιστα χωρίς τη συμβουλή ειδικού.