ΒΟΤΑΝΑ: Ροδιόλα (Rhodiola Rosea) Οικογένεια: Crassulaceae, Γένος: Rhodiola

Είναι ένα πολυετές δυικό φυτό με κίτρινα ή κοκκινωπά άνθη, που ενδημεί στις αρκτικές και ορεινές περιοχές της Ευρώπης, της Ασίας και της Αμερικής και αναπτύσσεται σε βράχους στη θάλασσα και στα βουνά, κυρίως σε μεγάλα υψόμετρα. Απαντάται επίσης ευρέως, σε χώρες όπως η Σουηδία, η Νορβηγία, η Ρωσία, αλλά και σε ορεινά μέρη πιο εύκρατων περιοχών όπως οι Αλπεις, τα Πυρηναία Όρη, τα Καρπάθια Όρη, η Σκανδιναβία, η Ισλανδία, η Μεγάλη Βρετανία, η Ιρλανδία και η Βουλγαρία.

Βότανο γνωστό από την αρχαιότητα, με τον Διοσκουρίδη να αναφέρεται εκτενώς στις θαυμαστές ιδιότητες του φυτού. Σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία η Μήδεια χρησιμοποίησε τη ρίζα για να βοηθήσει τον αγαπημένο της Ιάσονα στον άθλο που του είχε ανατεθεί. Αργότερα συνδέθηκε με τους Βίκινγκς οι οποίοι σύμφωνα με το σκανδιναβικό θρύλο όφειλαν την εξαιρετική τους δύναμη στις ιδιότητες του φυτού. Στη λαϊκή ιατρική έχει χρησιμοποιηθεί για αιώνες σε μηνορραγίες, διάρροιες, πυρετούς, πονοκεφάλους, λοιμώξεις του αναπνευστικού, νευρασθένειες και ως γενικό τονωτικό. Το 1969, η σοβιετική ιατρική κατέταξε επίσημα το φυτό στα προσαρμογόνα φάρμακα της φύσης, εισάγοντας για πρώτη φορά τον όρο στην ιατρική για να περιγράψει ουσίες που αυξάνουν την ικανότητα του οργανισμού να προσαρμόζεται και να ανταπεξέρχεται σε καταστάσεις σωματικού και ψυχικού στρες.

Χρήσιμο μέρος του φυτού είναι η ρίζα του και οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει σήμερα περίπου 140 χημικές ενώσεις στα υπόγεια τμήματά του. Περιέχει γλυκοζίτες, αλκαλοειδή, πολυάριθμα φλαβονοειδή, ανθρακινόνες, φαινολικά οξέα, οργανικά οξέα, τανίνες, λίπη, αιθέρια έλαια, σάκχαρα και πολλά άλλα.

Η Ροδιόλα ή Χρυσή Ρίζα, όπως αλλιώς ονομάζεται, ενδείκνυται σήμερα επίσημα σε καταστάσεις χρόνιας  πνευματικής και σωματικής κόπωσης, ήπιας και μέτριας κατάθλιψης, σε αγχώδεις διαταραχές, σε καταστάσεις μειωμένης σωματικής αντοχής και σεξουαλικής απόδοσης ή μειωμένης όρεξης. Το φυτό δρα αποτελεσματικά στην τόνωση του κεντρικού νευρικού συστήματος και συντονίζει την ορμονική λειτουργία του οργανισμού, αυξάνοντας την ανταπόκρισή του σε έντονες καταστάσεις και περιστάσεις που απαιτούν αυξημένη φυσική αντοχή, συγκέντρωση και μνήμη. Από τους σύγχρονους θεραπευτές η Ροδιόλα έχει χαρακτηρισθεί ως ένα φυσικό και ασφαλές αναβολικό, αντικαταθλιπτικό και αγχολυτικό βότανο. Θεωρείται πως αυξάνει την αντίσταση απέναντι στο στρες, καθώς και την αντίσταση του οργανισμού απέναντι στις ασθένειες. Επίσης, έρευνες Ρώσων επιστημόνων απέδειξαν πως το φυτό έχει την ιδιότητα να αυξάνει τα επίπεδα σεροτονίνης κατά 30% στον ανθρώπινο εγκέφαλο προλαμβάνοντας την εμφάνιση κεφαλαλγιών, καθώς και τα επίπεδα ντοπαμίνης, η οποία σε χαμηλά ποσοστά προκαλεί εγκεφαλικές δυσλειτουργίες όπως σχιζοφρένεια και ασθένεια του Parkinson. Σύμφωνα με μελέτη του τμήματος Μοριακής και Κυτταρικής Βιολογίας του Πανεπιστημίου της Ουτρέχτης, το βότανο δεν περιέχει ίχνος τοξικότητας και φαίνεται ότι έχει εξαιρετικές προστατευτικές ιδιότητες έναντι των βαρέων τοξικών μετάλλων.

Επίσης, θεωρείται πως βελτιώνει την αναλογία λίπους-μυών και χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με άλλα αδυνατιστικά προϊόντα. Εξωτερικά, το εκχύλισμα της ρίζας έχει διακριθεί για την ευεργετική του επίδραση κατά του γήρατος και των βλαβών και ερεθισμών που οφείλονται σε ακτινοβολία, τοξικές ουσίες και παθογόνους μικροοργανισμούς. Ενώ κλινικές ιατρικές μελέτες έδειξαν, πως το φυτό δρα θετικά στα ευαίσθητα και γερασμένα δέρματα βελτιώνοντας τη συνολική κατάσταση της επιδερμίδας.

Η Ροδιόλα λέγεται πως είναι 5 φορές λιγότερο τοξική από το Ginseng και πως δρα πιο γρήγορα και αποτελεσματικά, αλλά είναι εξαιρετικά σπάνιο να τη βρείτε στη φυσική της μορφή. Πωλείται ευρέως ως συμπλήρωμα διατροφής.

Οι πληροφορίες που δίνονται είναι καθαρά ενδεικτικές και δεν συνίσταται να λαμβάνετε βότανα αλόγιστα χωρίς τη συμβουλή ειδικού.