ΒΟΤΑΝΑ: Μηνύανθος (Menyanthes Trifoliata) Οικογένεια: Menyanthaceae, Γένος: Menyanthes

Πολυετές, υδρόφιλο φυτό που ανήκει στην οικογένεια των Γεντιανιδών και στη χώρα μας το συναντούμε κυρίως στην ορεινή Μακεδονία και τη Βόρειο Ήπειρο. Ο Μηνύανθος δεν ήταν γνωστός στους αρχαίους και μόνο κατά το Μεσαίωνα φαίνεται να παρατήρησαν τις φαρμακευτικές του ιδιότητες. Το όνομα Menyanthes δόθηκε από τον Dalechamps το 1587 και έχει τη ρίζα του από την ελληνική λέξη μήνανθος, λόγω του μικρού χρόνου άνθισης του φυτού (από Μάιο έως Ιούλιο). 

Το βότανο χρησιμοποιήθηκε στην κεντρική και βόρεια Ευρώπη για εκατοντάδες χρόνια, καθώς θεωρούσαν πολύτιμη τη δράση του εναντίον του σκορβούτου. Στα γερμανικά η ονομασία του βοτάνου είναι Scharbock και προέρχεται από την λέξη Scorbutus που χρησιμοποιούσαν για την θανατηφόρο εκείνη την εποχή νόσο. Στα Ελληνικά, η ονομασία Μηνύανθος προέρχεται από τις λέξεις μήνας και άνθος και λέγεται ότι το φυτό ονομάστηκε έτσι γιατί παραμένει για μικρό διάστημα ανθισμένο (από τον Μάιο μέχρι τον Ιούλιο)

Οι φαρμακευτικές του ιδιότητες εντοπίζονται στα φύλλα τα οποία συλλέγονται τέλος της άνοιξης, στη ρίζα η οποία συλλέγεται φθινόπωρο και στις ανθισμένες κορυφές που συλλέγονται κατά την περίοδο της πλήρους άνθησης. 

Το βότανο περιέχει πικρά γλυκοσίδια, αλκαλοειδή, σαπωνίνη, αιθέριο έλαιο, φλαβονοειδή, πηκτίνη. Τα φύλλα περιέχουν μια πικρή ουσία, την μελιατίνη. Το ρίζωμα περιέχει τις πικρές ουσίες λογανίνη και σβεροσίδη. Για θεραπευτικούς σκοπούς χρησιμοποιούνται τα φύλλα, οι ανθισμένες κορφές και οι ρίζες. Ο Μηνύανθος είναι ένα πολύ χρήσιμο βότανο για την θεραπεία των ρευματισμών, της αρθρίτιδας και της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Έχει διεγερτική επίδραση στα τοιχώματα του παχέως εντέρου και ενεργεί ως υπακτικό. Έχει έντονη διεγερτική δράση στα πεπτικά υγρά και τη ροή της χολής και βοηθά σε καταστάσεις γενικής εξασθένησης που οφείλονται σε δυσπεψία και σε προβλήματα του ήπατος και της χοληδόχου κύστης. Το έγχυμα των φύλλων βοηθά σε διαταραχές πέψης, σε αμηνόρροια και σε ανεπάρκειες του ήπατος, ενώ είναι ωφέλιμο σε περιπτώσεις ουλίτιδας και περιοδοντίτιδας. Τα φρέσκα φύλλα βοηθούν ως κατάπλασμα σε εξογκωμένους αδένες, όπως οι μαγουλάδες.

Ο Μηνύανθος φύεται σε ελώδη και τυρφώδη εδάφη και η καλλιέργεια του είναι δύσκολη. Σπέρνεται την άνοιξη και πολλαπλασιάζεται με σπόρο σε πολύ υγρούς τόπους. Το κάτω μέρος του φυτού είναι βυθισμένο στο νερό, εκτός από τα φύλλα και το στέλεχος. Πρόκειται για προστατευόμενο φυτό.

Οι πληροφορίες που δίνονται είναι καθαρά ενδεικτικές και δεν συνίσταται να λαμβάνετε βότανα αλόγιστα χωρίς τη συμβουλή ειδικού.