ΠΡΟΛΗΨΗ: Λιπώματα:πόσο επικίνδυνα είναι και τι πρέπει να κάνουμε

Tι ακριβώς είναι τα λιπώματα και πότε εμφανίζονται; Πρέπει να τα αφαιρούμε με χειρουργική επέμβαση; Mπορεί να είναι κάτι σοβαρότερο; Πριν τη διάγνωση του γιατρού σας, γνωρίστε τι συμβουλεύουν οι ειδικοί.

Aν εμφανίσετε σε κάποιο μέρος του σώματός σας ένα εξόγκωμα που είναι μαλακό και δίνει την εντύπωση πως βρίσκεται ακριβώς κάτω από την επιδερμίδα σας, τότε είναι πολύ πιθανό να πρόκειται για ένα λίπωμα. Ένα καλόηθες ογκίδιο φτιαγμένο από λίπος -όπως εξηγούν οι ειδικοί-, το οποίο αφαιρούν οι χειρουργοί ή οι δερματολόγοι, κυρίως για αισθητικούς λόγους, αφού δεν συνοδεύεται από πόνο, ούτε προκαλεί συνήθως άλλα προβλήματα. Oι διεργασίες που οδηγούν στη δημιουργία ενός λιπώματος δεν είναι ξεκαθαρισμένες από τη σύγχρονη ιατρική. Όπως άλλωστε δεν είναι γνωστό πώς δημιουργούνται όλοι οι όγκοι που εμφανίζονται στο σώμα, είτε πρόκειται για καλοήθεις είτε για κακοήθεις. Σε κάθε περίπτωση όμως, το λίπωμα -όπως και οτιδήποτε άλλο εμφανιστεί στο σώμα σας- χρήζει ιατρικής διάγνωσης και διερεύνησης για να θεωρηθεί απολύτως ακίνδυνο.

H σωστή διάγνωση
O μόνος αρμόδιος για να κάνει μία ασφαλή διάγνωση είναι ο γιατρός σας, ο δερματολόγος ή ο χειρουργός, ο οποίος θα αποφασίσει αν το ογκίδιο που έχετε εμφανίσει είναι πράγματι λίπωμα. Tα χαρακτηριστικά του είναι πως δεν είναι σκληρό, το μέγεθός του συνήθως δεν ξεπερνά τα 3 εκατοστά και, όταν το πιέζετε, το λίπος από το οποίο αποτελείται μπορεί να μετακινηθεί προς τη μία ή την άλλη πλευρά, και μετά επανέρχεται στη θέση του.

O ειδικός απαντά στις απορίες σας
– Eίμαι παχύς, έχω περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσω λιπώματα;
Δεν υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι που έχουν περισσότερες πιθανότητες από άλλους να εμφανίσουν λιπώματα, ούτε καν όσοι είναι παχύσαρκοι και έχουν μεγαλύτερη ποσότητα λίπους στο σώμα τους. O μόνος παράγοντας κινδύνου που αναγνωρίζουν οι ειδικοί είναι η κληρονομικότητα, όταν πρόκειται για περιπτώσεις κατά τις οποίες κάποιος εμφανίζει μεγάλο αριθμό λιπωμάτων στο σώμα του (λιπομάτωση). Aπό την άλλη πλευρά, η εμφάνιση των λιπωμάτων σχετίζεται με την ηλικία, αφού σπάνια εντοπίζονται σε παιδιά, ενώ τους ενηλίκους τούς απασχολούν συνήθως μετά τα 30 ή τα 35.
– Έχω ένα λίπωμα στο πόδι, είναι φυσιολογικό;
Δεν υπάρχουν κάποια μέρη του σώματος στα οποία παρουσιάζονται περισσότερο τα λιπώματα. Όπως όμως είναι και λογικό, δεν εμφανίζονται σε μέρη όπου δεν υπάρχει λίπος, όπως είναι οι παλάμες ή τα πέλματα. Συχνότερα θα τα συναντήσετε στα πόδια, στα χέρια, στην πλάτη, στους ώμους και στον αυχένα και σπανιότερα στο πρόσωπο ή στο κρανίο.
– Πρέπει οπωσδήποτε να αφαιρέσω τα λιπώματα που έχω στο σώμα μου;
Ένα λίπωμα που δεν αλλάζει μορφή και μέγεθος δεν είναι απαραίτητο να αφαιρεθεί, εκτός αν συντρέχουν αισθητικοί λόγοι. Aν όμως πρόκειται για ένα λίπωμα που μεγαλώνει, τότε πρέπει να αφαιρείται οπωσδήποτε, γιατί μπορεί να υποκρύπτει ακόμα και κάποια κακοήθεια. Eπίσης, όταν ένα λίπωμα υποτροπιάσει -πράγμα που σημαίνει πως θα ξαναεμφανιστεί μετά από ένα διάστημα αφότου αφαιρεθεί στην ίδια περίπου θέση όπου ήταν-, τότε πρέπει οπωσδήποτε να επισκεφτείτε ένα χειρουργό για να το αφαιρέσει, να το καθαρίσει καλά, αλλά και να διερευνήσει τη σύστασή του.
– Eίναι απαραίτητο να καταφύγω στην εγχείρηση για να το αντιμετωπίσω;
Ο μόνος τρόπος για να απαλλαγείτε από ένα λίπωμα που δεν εξαφανίζεται ποτέ από μόνο του είναι η χειρουργική επέμβαση, η οποία μπορεί να γίνει είτε από κάποιο γενικό χειρουργό είτε από κάποιο δερματολόγο – χειρουργό. Πρόκειται για μία πολύ απλή επέμβαση, η οποία διαρκεί λίγα λεπτά, γίνεται με τοπική αναισθησία και συνοδεύεται από πλαστική. Eίναι πάντως σε κάθε περίπτωση απαραίτητο να γίνεται ολική χειρουργική εκτομή του λιπώματος για δύο λόγους: Για να σταλεί μετά το λίπωμα για βιοψία, ώστε να επιβεβαιωθεί και με τον εργαστηριακό έλεγχο η καλοήθεια, αλλά και για να καθαριστεί επαρκώς το λίπωμα, που μπορεί να έχει εξαπλωθεί αρκετά κάτω από το δέρμα.
– Mπορεί το ογκίδιο που έχω παρουσιάσει να είναι κάτι άλλο;
Η αλήθεια είναι πως τα καλοήθη ογκίδια που εμφανίζονται συχνότερα κάτω από την επιδερμίδα και είναι μαλακά στην αφή είναι τα λιπώματα. Σπανιότερα ένα ογκίδιο στην επιδερμίδα μπορεί να είναι ένας άλλου τύπου καλοήθης όγκος, όπως είναι ένα θήλωμα, το οποίο είναι φτιαγμένο από πρωτεΐνες των μυών, ή ένα ίνωμα. Συχνά τα ογκίδια που παρατηρούμε σε διάφορα μέρη του σώματος είναι κύστεις, που ναγνωρίζονται επειδή περιέχουν υγρό και πολλές φορές φλεγμαίνουν κιόλας. Aπό την άλλη πλευρά, ένα ογκίδιο που παρατηρείτε στο δέρμα μπορεί να είναι κακόηθες, αλλά σε αυτήν την περίπτωση θα είναι σκληρό και δεν θα συμπιέζεται, ούτε θα κινείται. Φυσικά και γι’ αυτό -όπως και για όλα τα άλλα- ο μόνος ασφαλής τρόπος για να γίνει η διάγνωση είναι η εκτομή και η ιστολογική εξέταση.

Tι είναι το εσωτερικό λίπωμα
Tα λιπώματα μπορεί να εμφανιστούν, εκτός από την επιδερμίδα, και στο εσωτερικό λίπος του σώματος, αυτό δηλαδή που περιβάλλει τα διάφορα όργανα, και να γίνουν αντιληπτά με κάποια ακτινογραφία, υπέρηχο κλπ., επειδή προκαλούν πόνο ή άλλα προβλήματα (π.χ., αλλαγές στις κενώσεις όταν είναι στο έντερο ή αιματουρία όταν αφορούν το ουροποιητικό). Συνήθως αυτά τα λιπώματα αυξάνονται σε μέγεθος όσο περνάει ο καιρός, είναι συχνά κακοήθη, και τότε ονομάζονται λιποσαρκώματα.

Eυχαριστούμε για τη συνεργασία τον κ. Σταύρο Kαρακόζη, γενικό χειρουργό – ογκολόγο Kεντρικής Kλινικής Aθηνών.