ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: Η μεγάλη περίμετρος μέσης αυξάνει τον κίνδυνο καρκίνου

Η μεγάλη περίμετρος μέσης σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εκδήλωσης καρκίνου, ακόμα κι αν το σωματικό βάρος βρίσκεται εντός των φυσιολογικών ορίων, προειδοποιεί διεθνής ομάδα επιστημόνων.

Το συμπέρασμά τους προέρχεται από την ανάλυση στοιχείων από τη μεγάλη μελέτη CHANCES, την οποία συντόνισε το Ελληνικό Ιδρυμα Υγείας (ΕΙΥ).

Στη μελέτη συμμετείχαν 18.668 άνδρες και 24.751 γυναίκες, ηλικίας 50-84 ετών (μέση ηλικία 62 και 63 ετών, αντίστοιχα).

Οι ερευνητές από τη Διεθνή Υπηρεσία Ερευνας του Καρκίνου (IARC) του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, το ΕΙΥ και πολυάριθμα ερευνητικά κέντρα στην Ευρώπη παρακολούθησαν επί 12 χρόνια τους εθελοντές, οι 1.656 από τους οποίους εκδήλωσαν καρκίνους σχετιζόμενους με την παχυσαρκία.

Στους καρκίνους αυτούς συμπεριλαμβάνονταν οι καρκίνοι στο κατώτερο τμήμα του οισοφάγου, του ήπατος, της χοληδόχου κύστεως, του παγκρέατος, του ενδομητρίου, των ωοθηκών, του νεφρού, του παχέος εντέρου και του μαστού μετά την εμμηνόπαυση.

Όπως έδειξε η ανάλυση των στοιχείων, για κάθε αύξηση στην περίμετρο της μέσης κατά 11 εκατοστά πάνω από το φυσιολογικό, αυξανόταν κατά μέσον όρο 13% ο κίνδυνος εκδήλωσης κάποιου από αυτούς τους καρκίνους, ακόμα και σε εθελοντές οι οποίοι με βάση το σωματικό βάρος τους δεν μπορούσαν να θεωρηθούν ούτε καν υπέρβαροι.

Η μεγαλύτερη αύξηση του κινδύνου φάνηκε να αφορά τον καρκίνο του παχέος εντέρου, που ήταν αυξημένος κατά 21%, γράφουν οι ερευνητές στη «Βρετανική Επιθεώρηση Καρκίνου» (BJC).

Η ίδια αύξηση (κατά 21%) παρατηρήθηκε και στην περίπτωση του καρκίνου του μαστού, αλλά μόνο στις γυναίκες που δεν είχαν λάβει ορμονική θεραπεία υποκατάστασης (για τα συμπτώματα της εμμηνόπαυσης).

Όπως εξηγεί η ομότιμη καθηγήτρια Αντωνία Τριχοπούλου, πρόεδρος του ΕΙΥ, η περιφέρεια μέσης χρησιμοποιείται ευρέως ως δείκτης αξιολόγησης της κεντρικής (κοιλιακής) παχυσαρκίας ή αλλιώς της κατανομής του σωματικού λίπους.

Η κεντρική παχυσαρκία φαίνεται πως σχετίζεται με αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών παθήσεων, υπέρτασης, δυσλιπιδαιμίας (αυξημένα επίπεδα κακής ή/και ολικής χοληστερόλης, τριγλυκεριδίων) και διαβήτη τύπου ΙΙ, ενώ ολοένα περισσότερα επιδημιολογικά δεδομένα τη συσχετίζουν και με ορισμένες (αλλά όχι όλες) τις μορφές καρκίνου.

Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, τιμές περιφέρειας μέσης μεγαλύτερες των 94 εκατοστών στους άνδρες και των 80 εκατοστών στις γυναίκες σχετίζονται με αυξημένες πιθανότητες μεταβολικών επιπλοκών, με τον κίνδυνο να αυξάνεται πολύ σε όσους έχουν περιφέρεια μέσης πάνω από 102 εκατοστά (άνδρες) ή 88 εκατοστά (γυναίκες).

Αν και δεν είναι ακόμα ξεκάθαροι οι βιολογικοί μηχανισμοί που αυξάνουν τον κίνδυνο καρκίνου σε όσους έχουν πολύ λίπος συσσωρευμένο στην κοιλιά, είναι τεκμηριωμένο ότι το λίπος αυτό είναι βιολογικώς ενεργό. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να αλλάξει τα επίπεδα διαφόρων ορμονών (οιστρογόνα, τεστοστερόνη, ινσουλίνη) και να οδηγήσει σε χρόνια φλεγμονή, που πιστεύεται ότι παίζουν ρόλο στην ανάπτυξη του καρκίνου.

Μάστιγα στη χώρα μας

Η μεγάλη περιφέρεια μέσης αποτελεί αληθινή μάστιγα στη χώρα μας. Δεδομένα από μία άλλη μεγάλη μελέτη, την ΥΔΡΙΑ, την οποία πραγματοποιούν από κοινού το ΕΙΥ και το ΚΕΕΛΠΝΟ σε 4.000 εθελοντές απ’ όλη τη χώρα, αποκαλύπτουν ότι ένας στους δύο άνδρες έχει περιφέρεια μέσης 99 εκατοστά ή μεγαλύτερη.

Αντίστοιχα, μία στις δύο γυναίκες έχει περιφέρεια μέσης 90,3 εκατοστά ή περισσότερα.

Και στα δύο φύλα, οι αριθμοί αυτοί υποδηλώνουν αυξημένο μεταβολικό κίνδυνο, τονίζει η Αντωνία Τριχοπούλου.

Και καταλήγει: «Οπως έδειξε και η δημοσίευση στο BJC, η κατανομή του λίπους του σώματος σχετίζεται με τον κίνδυνο εμφάνισης διατροφο-εξαρτώμενων καρκίνων ανεξάρτητα από την “ολική παχυσαρκία”, όπως αυτή εκφράζεται με το σωματικό βάρος σε συνάρτηση με το ύψος (ΔΜΣ). Επομένως, το θέμα της κεντρικής παχυσαρκίας στον πληθυσμό της Ελλάδας θα πρέπει να τύχει προσοχής τόσο σε ατομικό επίπεδο, όσο και στη διαμόρφωση πολιτικής Υγείας».