ΣΥΜΒΟΥΛΕΣ: Με ποιο τρόπο να αντιμετωπίσετε τις φοβίες σας

Υπάρχουν 5 βασικά βήματα που θα μας βοηθήσουν να ξεπεράσουμε τις φοβίες μας. Όσο δυσάρεστη και αν είναι μια κατάσταση, ευτυχώς, υπάρχει τρόπος αποτελεσματικής αντιμετώπισής της.

1. Ορίστε την κατάσταση: φόβος ή φοβία;
Ο φόβος είναι το αναμενόμενο και φυσιολογικό συναίσθημα που βιώνουμε ως ανταπόκριση σε έναν υπαρκτό ή αντιληπτό κίνδυνο. Όταν ο φόβος έχει διάρκεια και ένταση αντίστοιχη του ερεθίσματος που τον προκάλεσε, όταν υποχωρεί καθώς απομακρυνόμαστε από το ερέθισμα και δεν μας απασχολεί συστηματικά, μπορούμε να θεωρήσουμε πως είναι μια φυσιολογική συναισθηματική αντίδραση με σκοπό να μας προστατεύσει απέναντι σε έναν κίνδυνο. Όταν όμως ο φόβος μας είναι υπερβολικός σε σχέση με το ερέθισμα, εμφανίζεται συχνά, διαρκεί πολύ και μας απασχολεί σε τέτοιο βαθμό που να αποφεύγουμε καταστάσεις που συνδυάζουμε με το φοβογόνο ερέθισμα ή να τις βιώνουμε επώδυνα, τότε αρχίζουμε να θεωρούμε ότι αποτελεί φοβία. Η φοβία (απλή, ειδική ή κοινωνική) αποτελεί μια ψυχοπαθολογική κατάσταση και απαιτείται κλινική αξιολόγηση για να διαγνωστεί έγκυρα.

2. Παρατηρείστε τις αντιδράσεις σας
Προσπαθήστε για μια εβδομάδα να καταγράψετε ακριβώς ποιες καταστάσεις σας φοβίζουν, τι ακριβώς περνάει από το μυαλό σας (ποια σκέψη ή εικόνα) όταν έρχεστε αντιμέτωποι με την κατάσταση αυτή, τι νιώθετε στο σώμα σας και τι ακριβώς κάνετε για να την διαχειριστείτε. Σημειώστε πόσο συχνά ή πόσο έντονα σας φοβίζει η εν λόγω κατάσταση. Με αυτό τον τρόπο θα συλλέξετε τα πραγματικά δεδομένα της κατάστασης που σας απασχολεί.

3. Κατανοήστε τον φαύλο κύκλο που δημιουργεί και παγιώνει τη φοβία σας
Με βάση τα δεδομένα που συλλέξατε, δοκιμάστε να κάνετε τη σύνδεση ανάμεσα στην κατάσταση, τις σκέψεις σας και τις αντιδράσεις σας (συναισθηματικές και συμπεριφορικές). Κατανοώντας πώς προκαλείται και διαιωνίζεται η φοβία μας, ερχόμαστε ένα βήμα πιο κοντά στην αντιμετώπισή της.

4. Εξετάστε την ισχύ των σκέψεών σας
Όπως καταλάβαμε, όταν θεωρώ σίγουρο ότι κάτι άσχημο είναι πολύ πιθανό να συμβεί και εγώ δε θα μπορώ να το αντιμετωπίσω, είναι λογικό να αντιδράσω με φόβο και αποφυγή. Είναι όμως τόσο σίγουρο και έγκυρο αυτό που σκέφτομαι; Έχω αποδείξεις υπέρ αυτής της αλληλουχίας σκέψεων που με οδηγούν στο φόβο; Ας αξιολογήσουμε την ισχύ των σκέψεών μας και αν καταφέρουμε να την κλονίσουμε με λογικά επιχειρήματα είμαστε στα μισά του δρόμου για την αντιμετώπιση της φοβίας μας, καθώς, όπως έγινε σαφές, η σκέψη μας είναι αυτή που προκαλεί το συναίσθημά μας.

5. Δοκιμάστε στην πράξη
Εφόσον η λογική ανάλυση μας δείχνει ότι μια διαστρεβλωμένη (αρνητική) σκέψη μας ευθύνεται για τη φοβία μας, χρειάζεται εκτός από τη θεωρητική και η πρακτική αμφισβήτησή της. Δοκιμάστε στην πράξη λοιπόν, μέσα σε ένα πλαίσιο ασφαλείας, χαλάρωσης, προετοιμασίας και οργάνωσης, να ελέγξετε κατά πόσον ισχύει πραγματικά αυτό που σκέφτεστε. Αν τελικά στην πράξη δεν επιβεβαιώνεται η πρόβλεψή μου, τότε δεν έχω λόγο να φοβάμαι τη συγκεκριμένη κατάσταση.

Τα παραπάνω βήματα μπορούν να μας βοηθήσουν να προσδιορίσουμε, να κατανοήσουμε και να διαχειριστούμε αρκετές από τις φοβίες μας. Ας δοκιμάσουμε με θέληση, αισιοδοξία και συστηματική προσπάθεια να αντιμετωπίσουμε τη δυσκολία μας και θα δούμε αποτελέσματα. Σε περίπτωση πιο σοβαρής δυσλειτουργίας, ας απευθυνθούμε σε έναν ειδικό ψυχικής υγείας για να λάβουμε πλήρη, επαγγελματική βοήθεια.