ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ: Κρίση πανικού: Διαρκεί 5-30 λεπτά, ποια είναι τα συμπτώματα και ποια η θεραπεία;

Η κρίση πανικού διαρκεί από 5 έως 30 λεπτά. Στο διάστημα αυτό το άτομο βιώνει ταυτόχρονα τουλάχιστον τέσσερα από τα παρακάτω συμπτώματα:

1. Ταχυκαρδία
2. Εφίδρωση
3. Τρέμουλο
4. Δύσπνοια
5. Ζαλάδα
6. Φόβο ότι θα τρελαθεί
7. Φόβο ότι θα πεθάνει
8. Αίσθημα ότι πνίγεται
9. Δυσφορία στο στήθος
10. Ναυτία
11. Μουδιάσματα
12. Ρίγη
13. Αίσθημα μη πραγματικότητας ή αποστασιοποίησης από τον εαυτό

Η διαταραχή πανικού χαρακτηρίζεται από επαναλαμβανόμενες, απροσδόκητες κρίσεις πανικού καθώς και από την ανησυχία του ατόμου μήπως πάθει εκ νέου κρίση. Πολύ συχνά η διαταραχή πανικού συνοδεύεται από αγοραφοβία, το άγχος δηλαδή που προκαλείται σε καταστάσεις όπου το άτομο νιώθει αβοήθητο ή εγκλωβισμένο. Οι συχνότεροι χώροι στους οποίους εκδηλώνεται αγοραφοβία είναι οι πλατείες, τα μέσα μεταφοράς, τα σινεμά και τα θέατρα, τα υπόγεια, οι γέφυρες καθώς και οπουδήποτε υπάρχει πολύς κόσμος ή καθόλου κόσμος. Σε αυτούς τους χώρους ο άνθρωπος φοβάται πως θα πάθει μια κρίση πανικού από την οποία δε θα καταφέρει να γλιτώσει, θα μείνει αβοήθητος, θα πεθάνει ή θα χάσει τα λογικά του.

Τι συμβαίνει όταν παθαίνουμε μια κρίση πανικού; Η κρίση πανικού ξεκινά συνήθως από μια σκέψη (πχ. Είναι κλειστός ο χώρος, δεν έχει αρκετό οξυγόνο) ή ένα τυχαίο σωματικό σύμπτωμα (πχ. ταχυκαρδία). Το πρώτο σύμπτωμα μας βάζει σε ένα φαύλο κύκλο σκέψεων, συναισθημάτων, σωματικών συμπτωμάτων και συμπεριφορών.

Τα λεγόμενα 4 Σίγμα δημιουργούν μεταξύ τους ένα φαύλο κύκλο, στον οποίο το ένα σύμπτωμα οδηγεί στο άλλο μέχρι την κορύφωση της κρίσης πανικού ή τη δραπέτευση από αυτή. Ας δούμε ένα παράδειγμα σε πίνακα:

Τα έντονα σωματικά συμπτώματα του πανικού οδηγούν το άτομο αρχικά στην αναζήτηση ιατρικής βοήθειας. Η συνηθέστερη σκέψη είναι πως πρόκειται για καρδιακό επεισόδιο. Μετά από εκτενή έλεγχο οι ιατροί αποφαίνονται πως πρόκειται για άγχος και όχι για σωματικό πρόβλημα. Δυστυχώς, σπάνια οι ιατροί παραπέμπουν τους ασθενείς σε ειδικό ψυχολόγο ή ψυχίατρο προκειμένου να λάβει την απαραίτητη θεραπεία. Συνήθως συνταγογραφούν ένα αγχολυτικό φάρμακο και συνιστούν στον ασθενή να ηρεμήσει. Ωστόσο, σχεδόν πάντα το πρόβλημα παραμένει.

Σήμερα η διαταραχή πανικού με ή χωρίς αγοραφοβία είναι ένα απόλυτα αντιμετωπίσιμο πρόβλημα. Η θεραπεία πρώτης εκλογής είναι η γνωσιακή-συμπεριφοριστική θεραπεία. Με πολύ δομημένο τρόπο και συγκεκριμένες τεχνικές ο ειδικός γνωσιακός θεραπευτής εξηγεί στο θεραπευόμενο τους λόγους για τους οποίους παθαίνει κρίσεις πανικού καθώς και γιατί διαιωνίζεται το πρόβλημα. Η θεραπεία περιλαμβάνει ασκήσεις και καταγραφές στις οποίες εντοπίζονται οι δυσλειτουργικές σκέψεις του ανθρώπου και διορθώνονται. Η εμπειρία μας δείχνει πως εφόσον υπάρχει καλή συνεργασία απαιτείται πολύ μικρός αριθμός συνεδριών προκειμένου να απαλλαγεί ο θεραπευόμενος από τους πανικούς. Σε ορισμένες περιπτώσεις ο ασθενής μπορεί να λάβει ταυτόχρονη φαρμακευτική αγωγή, ωστόσο συνήθως δεν κρίνεται απαραίτητο.

Κλείνοντας το παρόν άρθρο κρίνεται σκόπιμο να τονιστεί πως η κρίση πανικού είναι στην πραγματικότητα μια σωματικά ακίνδυνη κατάσταση. Ωστόσο, οι άνθρωποι που παθαίνουν κρίσεις πανικού ταλαιπωρούνται για καιρό και αναφέρουν πολύ υψηλά επίπεδα άγχους. Στην πορεία της διαταραχής αποφεύγονται ολοένα και περισσότερες «επικίνδυνες» καταστάσεις, ενώ αναφέρονται και περιστατικά ανθρώπων που καταλήγουν να μη βγαίνουν καν από το σπίτι τους. Η διαταραχή πανικού με αγοραφοβία σήμερα θεραπεύεται με εξαιρετικά αποτελέσματα.