Το στρες μπορεί να οριστεί ως η αντίδραση του σώματος σε κάθε νέα αλλαγή κατά την οποία απαιτείται προσαρμογή. Μερικές από τις καταστάσεις που εκτοξεύουν το στρες διοχετεύοντας με πίεση τον οργανισμό, είναι η οικονομική κρίση, η έλλειψη ύπνου, η υπερβολική προπόνηση, οι εξαντλητικές δίαιτες, τα συναισθηματικά προβλήματα κ.α. Το στρες μπορεί επίσης να προκύψει εξαιτίας μιας αλλαγής στον τρόπο ζωής, αλλαγής περιβάλλοντος ή ακόμα και από επαναλαμβανόμενες αρνητικές σκέψεις. Δυστυχώς το σώμα δεν διαθέτει την εξυπνάδα να διαχωρίζει τις αλλαγές αυτές ως αρνητικές ή θετικές με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζει οποιαδήποτε νέα κατάσταση με άγχος.
Ενώ το περιστασιακό στρες σε ορισμένες περιπτώσεις δρα ως παράγοντας κινητοποίησης, όπως πχ σε περιπτώσεις αυξημένων επαγγελματικών υποχρεώσεων ή εξετάσεων, το χρόνιο άγχος επηρεάζει σε σημαντικό βαθμό αρνητικά όλο το σώμα. Το χρόνιο και μη ελέγξιμο στρες, σε συνδυασμό με τη κακή διατροφή, τον καθιστικό τρόπο ζωής και την έλλειψη ύπνου μπορεί να καταστεί πυλώνας επικίνδυνων εξελίξεων για την υγεία μας, καθώς μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιακών νοσημάτων, διαβήτη, παχυσαρκίας, ψυχικών διαταραχών, δερματικών παθήσεων, αλλεργιών και άσθματος, αρθρίτιδας, κατάθλιψης και άγχους, εθισμών και εξαρτήσεων, ακόμη και καρκίνου.
Φυσικά δεν μπορούμε να ελέγχουμε πάντα την αιτία πρόκλησης και την πηγή προέλευσης του άγχους μας, όμως μπορούμε να αλλάξουμε τον τρόπο με τον οποίο αντιδρούμε απέναντι στις διάφορες καταστάσεις της ζωής που μας στρεσάρουν. Μια καλή αρχή είναι να εξοικονομήσουμε λίγο χρόνο για τον εαυτό μας, ώστε να μπορέσουμε να αντιληφθούμε τι πραγματικά μας συμβαίνει. Με λίγη πρακτική εξάσκηση μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τα θετικά στοιχεία του στρες (εγρήγορση, αυξημένη προσοχή) προς όφελός μας και να καταφέρουμε να χειριστούμε τις αρνητικές αντιδράσεις απέναντι σε αυτό (κακή διάθεση, βουλιμία, παχυσαρκία, προβλήματα πέψης, πονοκέφαλοι κ.α.). Ακολουθώντας μερικές από τις παρακάτω πρακτικές θα μπορέσουμε να διαχειριστούμε καλύτερα τις αγχωτικές καταστάσεις της καθημερινότητας που ο σύγχρονος τρόπος ζωής μας επιβάλει.
Άσκηση και Yoga
Μια φυσική αντιμετώπιση απέναντι στο άγχος είναι η άσκηση, ο περίπατος στη φύση και οι βαθιές ελεγχόμενες αναπνοές που εναρμονίζουν σώμα και νου. Με την άσκηση απελευθερώνονται ισχυρές χημικές ουσίες από τις οποίες απαλλάσσεται τόσο το σώμα μας, όσο και ο εγκέφαλός μας. Έχει αποδειχθεί πως σε άτομα που δεν κινούνται και κάνουν περισσότερο καθιστική ζωή, οι επιπτώσεις του στρες είναι ιδιαίτερα αρνητικές στη ψυχολογία και στο σώμα τους. Αντίθετα, η τακτική άσκηση λειτουργεί προστατευτικά, ρυθμίζοντας διάφορες μεταβολικές και ψυχολογικές διεργασίες στο σώμα, συμπεριλαμβανομένης της ενίσχυσης των φυσικών κιρκαδικών ρυθμών, του κύκλου ύπνου / αφύπνισης, καθώς και των επιπέδων σακχάρου στο αίμα. Επιπλέον, οι αυξημένες δραστηριότητες βοηθούν στη διαχείριση της λαιμαργίας, εξισορροπούν τις ορμόνες, ρυθμίζουν την ινσουλίνη και παράλληλα μας οδηγούν σε καλύτερη ψυχολογία βελτιώνοντας την εμπιστοσύνη μας, την αυτοεκτίμησή μας, αλλά και την κοινωνικότητά μας. Η Γιόγκα έχει επίσης αποδειχθεί ότι έχει παρόμοια οφέλη, καθώς επικεντρώνεται στην σύνδεση νου-σώματος, βελτιώνοντας γενικότερα τη ψυχολογία και βοηθώντας στον ύπνο και στη διαχείριση του άγχους. Μέχρι σήμερα όλες οι κλινικές μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί συγκλίνουν στο συμπέρασμα πως η γιόγκα μειώνει το στρες, ενώ βελτιώνει συνολικά την σωματική και ψυχική υγεία του ατόμου.Διαλογισμός και Προσευχή
Ο διαλογισμός και η προσευχή λειτουργούν αποδεδειγμένα ανακουφιστικά απέναντι στο στρες, επιφέροντας ψυχική γαλήνη και μειώνοντας την ανησυχία και το άγχος. Έχουν χρησιμοποιηθεί αιώνες πριν για τη βελτίωση της ευημερίας των ανθρώπων, ενώ σήμερα και η ίδια η επιστήμη αποδέχεται τα ευεργετικά τους αποτελέσματα στην σωματική και ψυχική υγεία και ισορροπία. Έχει διαπιστωθεί πως κάποιες μορφές διαλογισμού βελτιώνουν την πνευματική εγρήγορση μειώνοντας το στρες και μπορούν να μας βοηθήσουν να ξεπεράσουμε διάφορα συναισθηματικά και σωματικά προβλήματα, όπως άγχος, κατάθλιψη, κακή ψυχική υγεία που επηρεάζει την ποιότητα της ζωής, προβλήματα συγκέντρωσης, εξάρτηση από ουσίες, κακές διατροφικές συνήθειες, ανήσυχο ύπνο, αύξηση του σωματικού βάρους κ.α. Παράλληλα, η προσευχή και ο διαλογισμός είναι από τα πιο εύκολα πράγματα που μπορούμε να κάνουμε μόνοι μας, με τους δικούς μας τρόπους και ρυθμούς, δίχως καθοδήγηση από θεραπευτή, δάσκαλο ή πρόγραμμα.Βελονισμός
Ο Βελονισμός χρησιμοποιείται όλο και περισσότερο τα τελευταία χρόνια για τη θεραπεία διάφορων ασθενειών που εκδηλώνονται σε συνθήκες άγχους, συμπεριλαμβανομένων των ψυχιατρικών διαταραχών και των αυτοάνοσων νοσημάτων. Μέσα από μελέτες έχει διαπιστωθεί πως ο βελονισμός μπορεί να επηρεάσει θετικά ολόκληρο το ανοσοποιητικό σύστημα , ενώ παρέχει ιδιαίτερη προστασία στο καρδιαγγειακό. Επιπλέον, οι τελευταίες έρευνες δείχνουν πως η μέθοδος του βελονισμού αποτελεί ένα από τα καλύτερα αγχολυτικά σε ασθενείς που αναρρώνουν από καρδιακή πάθηση, διότι βοηθά στη ρύθμιση του νευρικού συστήματος και ως εκ τούτου έχει θετικές επιδράσεις στα επίπεδα της πίεσης του αίματος, την κυκλοφορία, τις ορμόνες και άλλους παράγοντες.Θρεπτική διατροφή
Μια σωστή διατροφή που θα παρέχει όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά, όπως βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, υγιεινά λιπαρά, ηλεκτρολύτες, αμινοξέα και αντιοξειδωτικά, μπορεί να βοηθήσει τον εγκέφαλο να διαχειριστεί καλύτερα το άγχος και να ωφελήσει ολόκληρο το σώμα μας. Μερικές από τις καλύτερες τροφές για την ανακούφιση του φυσικού στρες περιλαμβάνουν βιταμίνες του συμπλέγματος Β, οι οποίες μετατρέπουν τα θρεπτικά συστατικά σε ενέργεια, ασβέστιο και μαγνήσιο για τη χαλάρωση των μυών και καλύτερο ύπνο, τρόφιμα πλούσια σε πρωτεΐνες που παρέχουν αμινοξέα τα οποία απαιτούνται για την ορθή λειτουργία των νευροδιαβιβαστών και υγιεινά λιπαρά όπως τα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα για την σταθεροποίηση της διάθεσης, την υγιή ανάπτυξη του εγκεφάλου και της καρδιάς. Αποφύγετε συσκευασμένα και επεξεργασμένα ή ζαχαρούχα τρόφιμα, καθώς παράλληλα με την αύξηση των επιπέδων σακχάρου στο αίμα, αυξάνουν το άγχος και τη κόπωση. Επίσης, το αλκοόλ και η καφεΐνη επιδεινώνουν το άγχος, καθώς αφυδατώνουν τον οργανισμό και δυσκολεύουν τον ύπνο.Χρήση Βοτάνων και Αιθέριων Ελαίων
Έχει αποδειχθεί πως αρκετά βότανα και αιθέρια έλαια λειτουργούν ευεργετικά απέναντι στο στρες, καθώς έχουν την ιδιότητα να ελέγχουν τα επίπεδα της κορτιζόλης, της ορμόνης του άγχους, στο σώμα. Μεταξύ των βοτάνων ξεχωρίζουν το Ginseng, η Μάκα, η Ροδιόλα, ο Βασιλικός και το Κακάο, τα οποία θεωρούνται προσαρμογόνα, καθώς έχουν την ιδιότητα να ρυθμίζουν τις ορμόνες διευκολύνοντας τον οργανισμό να διαχειριστεί και να αντιμετωπίσει ευκολότερα το άγχος. Από τα αιθέρια έλαια ξεχωρίζουν η Λεβάντα, η Σμύρνα, το Λιβάνι και το Περγαμόντο, τα οποία διαθέτουν ηρεμιστικές ιδιότητες και χαλαρώνουν το σώμα διευκολύνοντας τη πέψη και τον ύπνο. Τέλος, ο φυσικός τρόπος ζωής και η καθημερινή επαφή με τη φύση ευνοούν τη κοινωνικότητα συνδέοντας τους ανθρώπους μεταξύ τους και απαλλάσσοντάς τους από καθημερινές σκοτούρες και άγχη.E-Mail: www.enallaktika.gr@gmail.com