Όταν οι γονείς δεν έχουν λύσει τα βαθύτερα ψυχολογικά τους θέματα ή δεν έχουν σταματήσει τις κακές τους συνήθειες, είναι πολύ πιθανό να τις περάσουν στα παιδιά τους. Έτσι, αυτό με το οποίο δίνουν μάχη, μπορεί να γίνει η δοκιμασία του απογόνου τους.
Η αναγκαιότητα της εσωτερικής βολιδοσκόπησης
Αν είστε σε θέση να προσδιορίσετε με ακρίβεια -και να βρείτε έναν τρόπο για να θεραπεύσετε ή να διορθώσετε-τα πολύ προσωπικά σας προβλήματα, θα είστε πολύ λιγότερο επιρρεπείς στο να επιβαρύνετε τα παιδιά σας μ’ αυτά.
Το κείμενο αυτό, αφορά το πώς γινόμαστε λάθος πρότυπο συμπεριφοράς για τα παιδιά άθελά μας. Οι γονείς «μοντελοποιούν» λάθος συμπεριφορά με δύο τρόπους: α) μεταδίδοντας ανεπιθύμητα προβλήματα στα παιδιά και β) επιδρώντας αρνητικά σ’ αυτά μέσα από τις καθημερινές τους πρακτικές.
Αυτό που έχει επανειλημμένα αποδείξει η επιστήμη, είναι ότι η οπτική «δραματοποίηση» μιας αρνητικής δράσης -ή αντίδρασης- ασκεί πολύ μεγαλύτερη επιρροή απ’ ό, τι η απλή «λεκτοποίηση» μιας θετικής. Ακριβώς όπως τα παιδιά προσαρμόζουν την εκμάθηση της γλώσσας μέσω της απομίμησης, αν ακούνε συχνά τους γονείς τους να φωνάζουν ο ένας στον άλλο σε θυμωμένες, συγκρουσιακές καταστάσεις, τότε ίσως προτρέπονται να κάνουν το ίδιο.
Μια συνηθισμένη γονεϊκή άποψη είναι, ότι ένα παιδί θα επηρεαστεί –ή, τουλάχιστον, θα έπρεπε να επηρεαστεί- απ’ αυτό που ο γονέας διδάσκει, παρά από την προφανή συμπεριφορά τους, η οποία μαρτυρά ακριβώς το αντίθετο («Κάνε αυτό που λέω, όχι αυτό που κάνω»).
Είναι κατανοητό ότι όλοι οι γονείς κάνουν λάθη. Η τελειότητα είναι ένα πρακτικά ανέφικτο ιδεώδες και δεν χρειάζεται να ανησυχείτε ότι το λάθος πρότυπο που περιστασιακά γίνεστε, θα βλάψει ανεπανόρθωτα και μακροχρόνια τα παιδιά.
Πώς γινόμαστε το λάθος πρότυπο για τα παιδιά
Αν είστε ένας γονιός που ανησυχεί πολύ, επιρρεπής σε άγχος και κακά σενάρια, δίνετε στο παιδί την εντύπωση, ότι ο κόσμος είναι ένα τρομακτικό μέρος κι ότι ο καθένας θα πρέπει να βρίσκεται σε αιώνια επαγρύπνηση για να προστατευτεί απ΄ όλα αυτά τα κακά. Σκεφτείτε, πόσο εύκολα τέτοια συναισθηματικά μηνύματα, θα μπορούσαν να κάνουν ένα παιδί βαθιά απαισιόδοξο.
Εάν η προσωπικότητά σας είναι καταθλιπτική –σε μεγάλο βαθμό επειδή, ας πούμε, ως παιδί κακοποιηθήκατε ή παραμεληθήκατε και νιώθετε ότι είστε βάρος κι ανάξιοι αγάπης- πόσο αποτελεσματικά θεωρείτε ότι θα μπορούσατε να βοηθήσετε το παιδί σας να νιώσει πραγματικά ασφαλές και να αναπτύξει μια υγιή αυτοεικόνα;
Αν αντιμετωπίζετε χρόνιο πρόβλημα θυμού και η οικογένειά σας παρατηρεί ότι χάνετε κατ’ επανάληψη την ψυχραιμία σας (ακόμη και για φαινομενικά ήσσονος σημασίας ζητήματα), υπάρχει σοβαρή πιθανότητα ένα ή περισσότερα απ’ τα παιδιά σας να αναπτύξει τα ίδια προβλήματα. Μόλις οι εκρήξεις θυμού γίνουν μέρος του βασικού συναισθηματικού τους ρεπερτορίου, θα είναι πολύ δύσκολο να σβηστούν.
Οι ερευνητές στο Ηνωμένο Βασίλειο διαπίστωσαν ότι το επίπεδο δραστηριότητας ενός μικρού παιδιού συνδέεται άμεσα με αυτό της μητέρας του. Οι γονείς συχνά λένε στα παιδιά τους, ότι πρέπει να ασκούνται περισσότερο, να βγαίνουν έξω και να παίζουν, ωστόσο, οι ίδιοι δεν είναι πρότυπα σωματικής άσκησης. Το παιδί, μοιραία, θα μιμηθεί αυτήν την υποτονικότητα και την αδράνεια.
E-Mail: www.enallaktika.gr@gmail.com