Ένα παιδί που νιώθει ότι το αγαπούν οι γονείς του, ζητά λιγότερα από αυτούς

Είναι γνωστό ότι το βλέμμα, το ύφος, η θερμοκρασία, η έκφραση του προσώπου, ο τόνος της φωνής, η χειρονομία, όλα δηλαδή όσα η επιστήμη της ψυχολογίας αποκαλεί «γλώσσα του σώματος» δίνουν στο μικρό παιδί, αλλά και σε κάθε ευαίσθητο άτομο με συναισθηματική νοημοσύνη, πληροφορίες εξαιρετικά σημαντικές, ώστε να διακρίνει αλήθειες του άλλου, τις διαθέσεις προς το δικό του πρόσωπο ιδιαίτερα. Τα λόγια μπορούν να υποκρίνονται, η γλώσσα του σώματος όμως δεν τα καταφέρνει τόσο στο ψέμα. Για τους σπουδαστές του θεάτρου πιο εύκολα διδάσκεται και μαθαίνεται η εκφορά του λόγου, ο τόνος φωνής, το ηχόχρωμα, ενώ οι σωματικές κινήσεις και οι χειρονομίες του ρόλου είναι σταυρός · το σώμα, σαν από σκληρότερο υλικό, δυσκίνητο αντιστέκεται στην υποκριτική πιο σθεναρά από τη φωνή, από την άρθρωση.

Και το παιδί, από μωρό ημερών, διαισθάνεται με την αφή, με την ένταση ή τη γλύκα της φωνής, με το χαμόγελο και το χάδι, δεν έχει μάθει ακόμη λεξιλόγια, δεν ξέρει να μιλά και να μεταφράζει φράσεις. Η γλωσσολογία, δεν το αφορά. Για αυτό τον λόγο ο άνθρωπος καλλιεργεί με τέτοια πρωτόγονη ανάγκη, τους άλλους τρόπους επικοινωνίας, και το παιδί μέσα του αντιλαμβάνεται με αισθαντικότητα, με την ευαισθησία στην αφή ενός φτερού πεταλούδας, τους πρώτους, αρχαϊκούς κώδικες.

Αν ο γονιός δεν αγαπάει αληθινά και ως αληθινός, σχετικά υγιής, γονιός το παιδί του, δεν πρόκειται να το πείσει με τίποτα, όσα δώρα κι αν κουβαλήσει, όσα πλούτη κι ευκολίες κι αν του εξασφαλίσει, σε όσα ακριβά σχολεία το στείλει, όσες δηλώσεις περί λατρείας – και συνήθως θυσίας – κι αν του εκφράσει, και συνήθως για θυσίες μιλούν συχνότερα εκείνοι που δεν αγαπούν πολύ. Χρειάζονται πιστοποιητικά και αποδείξεις για εκείνο που είναι αυτονόητο και δεν απαιτεί απόδειξη καμία. Διότι εκείνοι γενικώς, που αγαπούν πολύ, τη θυσία τους δεν τη συναισθάνονται, τί να πουν για κάτι που δεν θεωρούν ότι κάνουν;

Αντιθέτως, ένα παιδί που αισθάνεται ότι η μητέρα και ο πατέρας το αγαπούν βαθιά, πατρικά, μητρικά, δε ζητάει πολλά πράγματα και χάρες όσες το πρώτο, ανέχεται και το μάλωμα, την τιμωρία, την φτώχεια, διαισθάνεται πως και να το μαλώνει ο πατέρας του, πάλι από αγάπη το κάνει, γιατί ο ίδιος που το μαλώνει και το τιμωρεί είναι εκείνος που υποφέρει περισσότερο. Το βλέπει!

Κανένα πλάσμα δεν είναι τόσο κοντά στην αλήθεια όσο το μικρό παιδί, πριν διδαχθεί δηλαδή από τους μεγάλους, και από το πρότυπο των μεγάλων, να φαντασιώνεται και να υποκρίνεται.

Ας μη το ξεχνάμε αυτό.

Μάρω Βαμβουνάκη
Απόσπασμα, «Η μπαλάντα της ζήλιας» εκδ. Ψυχογιός